نگاهی بر پویایی سیستم ها

اگرچه زمینه های تفکر و نگرش سیستمی را می توان در آثار دانشمندان قدیم یافت ، اما ورود جدی آن به عرصه عملی و کاربردی عمدتاً به دوران معاصر باز می گردد . یکی از جالبترین موارد کاربرد نگرش سیستمی ، ایجاد رشته جدیدی به نام پویایی سیستم ( system dynamics) است . پس از انتشار کتاب پویایی صنعتی (industrial dynamics) در سال 1961 ، توسط جی . دبیلو فارستر (jay. w. forrester) مطالعات پویایی سیتم در زمینه های نظری و کاربردی در بیش از 30 کشور جهان گسترش یافت . این روند با یاری کامپیوتر و شبیه سازی کامپیوتری سرعت و عمق بیشتری پیدا کرد و امکان کاربرد روشهای ارائه شده را در حل مسائل و معضلات گوناگون جوامع بشری فراهم ساخت. مطالعات پویایی سیستم ( system dynamics study )اینک در سطح جهانی اعتبار علمی و کاربردی برجسته ای یافته و مورد اقبال محافل آکادمیک و حرفه ای قرار گرفته است . علاوه بر تدریس آن در دانشگاه های معتبر ، گروه های حرفه ای در کشورهای مختلف صنعتی اروپایی ، ژاپن و آمریکا به انجام مطالعات کاربردی در زمینه های مختلف این رشته پرداخت اند . در این گفتار ابتدا مبانی نظری مطالعات پویایی سیستم مطرح شده ، سپس روشهای کاربرد آن مورد بحث قرار خواهد گرفت.